माघ २९, २०७७
गुल्मी- गुल्मीको सत्यवति गाउँपालिका वडा नम्बर ३ ठूलोलुम्पेका नरबहादुर तरामु अर्कैको घरमा आश्रय दिएर बसेको डेढ वर्ष बित्यो । पहिरोले घरगोठ चर्किएर बस्न नभएपछि गाउँ उनले छाडेका हुन् ।
तरामु उच्च जोखिममा परेका परिवारभित्र समेटिएका छन् । त्यस्ता परिवारका लागि सत्यवति वडा नम्बर १ अस्लेवाको देउडाँडामा घर निर्माण सुरु भएको छ ।
सधैँ निर्माणाधीन घर नजिक आएर टोलाउँछन्, तरामु । यसको कारणचाहिँ घर अलपत्र परेको छ । पहिरो गएको लामो समय घर बनाउने कुनै सुरसार भएन ।
उच्च जोखिममा परेका परिवारले सम्झौता गरेर काम अगाडि बढाएको केही समयमै रकम नपाएको भन्दै निर्माण व्यवसायीले काम रोके । नजिकै सत्यवति गाउँपालिकाले आफ्नो जिम्मामा परेका ८ घर चिटिक्क पारेको छ । तर, कोखमा प्रदेश सरकारले बनाउने घर देख्दा सबैलाई लज्जित बनाउँछ ।
आफ्नै घरमा ओत लाग्ने सपना बोकेका तरामुजस्ता विस्थापित परिवारलाई निकै पीडा भइरहेको छ ।
सत्यवति वडा नम्बर ३ ठूलोलुम्पेकका यमबहादुर तरामुको पहिरोमा घरगोठ बगे । छिमेक र त्रिपाल गरेर १ वर्ष निकै कष्ट सहे । बल्लबल्ल सुरु भएको घर निर्माण लडाउनको चपेटामा पर्यो ।
गत बर्खामा पनि आफ्नै घरमा बस्न पाएनन् । अहिले सत्यवति गाउँपालिका वडा नम्बर १ अस्लेवाको देउडाँडामा एकीकृत बस्ती निर्माणको काम भइरहेको छ । सत्यवतिले जग्गा व्यवस्थापन र प्रतिपरिवार ५ लाख रुपैयाँ उपलब्ध गराएको छ । अहिले उनले घर निर्माण गरिसकेका छन् ।
सत्यवति दाताहरूको सहयोगमा पहिरोमा पूर्ण क्षति भएका २४ घर निर्माण गरेको हो । पहिरोमा उच्च जोखिममा ७९ घर परेका थिए । स्थानीय सरकारले जग्गा व्यावस्थापन गर्यो ।
अहिले केन्द्रीय सरकारको बजेटमा प्रदेश सरकारले ४७ घर निर्माण गरिरहेको छ । तर, प्रदेशले सम्झौता गर्यो तर बजेट नदिँदा निर्माण व्यावसायीले काम अलपत्र पारेको गाउँपालिका प्रमुख पारिश्वर ढकालले बताए ।
प्रदेश सरकारले प्रतिघर ३ लाख ५० हजारका दरले रकम दिने निर्णय भएको छ । त्यसबाहेक अझै ३२ घर प्रदेश सरकारले निर्माण गर्नुपर्नेछ । ती घरबारे कुनै प्रक्रिया अगाडि नबढेका कारण अलपत्र परेका मात्रै नभएर नयाँ घरको पर्खाइमा बसेका ३२ घरपरिवार पनि निराश हुन थालेको ढकालको गुनासो छ ।
पहिरोले सत्यवतिको वडा नम्बर १, २, ३ र ४ मा ठूलो मानवीय तथा भौतिक क्षति पुर्याएको छ । पहिरोमा ज्यान गुमाएकाको कुरै भएन । तर, बाँचेका सयौँ घरपरिवार अहिलेसम्म घर न घाट बन्ने अवस्था आएको छ ।
घरगोठ बग्ने र चर्किने भएकाले विस्थापित भए । मूल बगेकाले गाउँमा पिउने पानीसमेत थिएन । सडक भत्किने र पुरिने भएकाले महिनौँ गाउँ सम्पर्कविहीन बन्यो । ठूल्ठूला सिँचाइ आयोजना बाढीपहिरोले बगाउँदो अहिलेसम्म कैयौँ हेक्टर खेत बाँझै छन् ।
तर, प्रदेश र संघीय सरकारले तिनै विपन्न पहिरोपीडितसँग सौदाबाजी गरिरहेका छन् । जग्गा प्राप्ति र कार्यविधि निर्माणका कारण विलम्ब भएको पुनर्निर्माणको काम फेरि रकम अभाव देखाएर अलपत्र पारिएको छ ।
केही दिनअघि प्रमुख जिल्ला अधिकारी रुद्रादेवी शर्मा र गाउँपालिका प्रमुख पारिश्वर ढकालसहितको टोलीले अलपत्र पुनर्निर्माणबारे अनुगमन गरेको थियो । अलपत्र घरको अवस्था देखेर प्रमुख जिल्ला अधिकारी शर्माले काम छिटो सुरु गर्न केन्द्र र प्रदेशमा आफूले समन्वय गर्ने बताइन् ।
‘नजिक-नजिकमै कुनै घर निर्माण र केही अलपत्र पर्नु दुःखद हो,’ उनले भनिन्, ‘अविलम्ब काम गराउने विषयमा प्रशासनबाट समन्वय गर्छौं ।’
चैत ०६, २०८०
फागुन ३०, २०८०
फागुन २९, २०८०
चैत १९, २०८०
चैत १९, २०८०
चैत २२, २०८०
चैत १८, २०८०
